افزایش متوسط هزینه سالانه بهداشت ودرمان خانوارهای شهری | درد بی  درمان هزینه‌های سلامت

ملیحه فلاح  | شهرآرانیوز؛ ۳۶/۹ درصد؛ این نرخ تورم نقطه‌ای بخش بهداشت ودرمان خراسان رضوی در فروردین ۱۴۰۰ است که می‌گوید یک هزینه درمانی مشخص امسال نسبت به سال گذشته به طور متوسط حدود ۳۷ درصد برای مشهدی‌ها گران‌تر شده است. می‌گوییم مشهدی ها، چون بیشترین حجم مراکز و تجهیزات درمانی استان در این شهر واقع شده و بیشترین تأثیر را بر محاسبه این شاخص گذاشته است.

 

همان طور که می‌دانید، مشهد قطب گردشگری سلامت است و شاید همین تجهیزات به روز و فراوان باعث شده است که تورم نقطه‌ای آن نسبت به میانگین کشور که ۴۴/۳ درصد است، کمتر باشد، با این حال یکی از هزینه‌های مهم هر فرد در سبد هزینه‌ای مربوط به بخش بهداشت ودرمان است. اواسط سال ۹۸ بود که وزارت بهداشت اعلام کرد سالانه ۳/۷۶ درصد جمعیت کشور دچار هزینه‌های فقرزای سلامت می‌شوند. هرچند از آن موقع به بعد دیگر آماری در این زمینه اعلام نشده است، برای درک بهتر موضوع باید بگوییم این یعنی جمعیتی بیش از ۳ میلیون نفر در کشور هر سال به علت صرف هزینه‌های درمان فقیر می‎ شوند.

 

اگر همین درصد را برای آخرین جمعیت اعلام شده در مشهد محاسبه کنیم، این عدد نزدیک به ۱۱۳ هزار نفر خواهد بود. به اعتقاد کارشناسان، «نظام جزیره‌ای سلامت و پراکندگی مراکز درمانی بین بخش خصوصی، دولتی و ضعف بیمه ها، علت اصلی روند نگران کننده هزینه‌های کمرشکن سلامت است.»

پس از همه گیری کرونا وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اواسط سال گذشته اعلام کرد متوسط هزینه سالانه بهداشت ودرمان یک خانوار شهری افزایش یافته و طبق آمار، این رقم برای سال ۹۸ حدود ۵ میلیون تومان برآورد شده است. حالا شاید با یک حساب وکتاب سرانگشتی و باتوجه به نرخ تورم ۱۲ ماه منتهی به فروردین ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه سال قبل که معادل ۳۱/۸ درصد است، بتوان گفت که این هزینه اکنون تقریبا حدود ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان خواهد بود. این یعنی اکنون متوسط هزینه ماهانه بهداشت ودرمان یک خانوار شهری، ۵۵۰ هزار تومان است.

باتوجه به حداقل پایه حقوق سال جاری، این هزینه معادل ۲۰ درصد آن خواهد بود، این درحالی است که در سال ۹۸ معاون کل وزارت بهداشت وقت اعلام کرده بود اگر ۲۵ درصد درآمد یک خانوار صرف درمان و هزینه‌های سلامت شود، این خانواده متحمل هزینه‌های فقرزای سلامت خواهد بود. همان طور که گفتیم، این اعداد متوسط هزینه هر خانوار شهری است، اما اگر کسی گرفتار بیماری خاص شود یا نیاز به بستری پیدا کند، این هزینه چندین برابر خواهد شد. حالا برای روشن‌تر شدن موضوع، نگاهی به هزینه‌های درمان در سال جاری برپایه تعرفه‌های جدید می‌اندازیم.

باتوجه به لزوم نسخه نویسی الکترونیکی به ویژه در مراکز درمانی عمومی، هزینه ارزیابی و معاینه پزشک (ویزیت) نسبت به نسخه نویسی دستی ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است که در این گزارش، هزینه‌های درمان را براساس اجرای این طرح بررسی خواهیم کرد. اگر شما قصد ملاقات با پزشک عمومی ‎ خود را در مطب یا مراکز خصوصی داشته باشید، براساس تعرفه‌های وزارت بهداشت باید ۵۲ هزار و ۷۰۰ تومان هزینه کنید. این هزینه برای پزشکان متخصص ۸۰ هزار تومان و برای پزشکان فوق تخصص بیش از ۱۰۰ هزار تومان خواهد بود، این درحالی است که به عنوان مثال هزینه ویزیت پزشک فوق تخصص در سال ۹۹ معادل ۶۲ هزارو ۴۰۰ تومان و در سال ۹۸ برابر با ۳۸ هزارو ۴۰۰ تومان بوده است.

 

می‌توان این طور گفت که فقط تعرفه ویزیت پزشک فوق تخصص امسال نسبت به سال ۹۸ و پیش از همه گیری کرونا، بیش از ۱۶۰ درصد رشد داشته است. طبق بررسی‌های ما این رشد در تعرفه ویزیت پزشک عمومی ‎ ۱۷۰ درصد بوده است. امیدواریم بیماری از همه دور باشد، اما ملاقات با پزشک، نخستین مرحله یک مسیر درمانی است. باتوجه به گسترده بودن بخش‌های درمانی مجبوریم فقط به چند نمونه اشاره کنیم. به عنوان مثال هزینه یک شب بستری در بخش عمومی ‎ یک بیمارستان خصوصی درجه ۴ حداقل ۴۸۳ هزار تومان است و اگر نیاز به بستری در بخش مراقبت‌های ویژه داشته باشید، این هزینه تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت. از این‌ها گذشته، در اینجا به هزینه چند نمونه کار ساده در بخش درمان اشاره می‌کنیم تا این رشد را بیشتر درک کنید؛ به عنوان نمونه شما برای یک تزریق عضلانی باید حداقل ۱۷ هزار تومان، برای خون گیری ۱۹ هزار تومان، برای کشیدن بخیه حداقل ۵۷ هزار تومان و برای تعویض پانسمان بدون وسایل، حداقل ۳۲ هزار تومان بپردازید.

 

تشخیص بیماری و دارو نیز دو بخش از مسیر درمان هستند که هزینه زیادی را به فرد مخصوصا در بیماری‌های خاص و صعب العلاج تحمیل می‌کنند. به عنوان مثال هزینه پاتالوژی یک نمونه سرطانی، حداقل بیش از یک میلیون تومان خواهد بود یا مثلا هزینه انسولین درصورت پیدا شدن، بدون دفترچه حدود ۱۵۰ هزار تومان است، ولی در بازار سیاه به ۵۰۰ هزار تومان هم می‌رسد. بخش مهم دیگر در هزینه درمان، بخش دندان پزشکی است که یکی از بخش‌های گران بهداشت ودرمان در سبد خانوار است که تعرفه‌های آن در هر مرکز یا کلینیک خصوصی و عمومی ‎ به دلیل تفاوت در مواد استفاده شده و... متفاوت است و خود نیازمند یک گزارش کامل است. حداقل هزینه ویزیت یک دندان پزشک عمومی، ‎ ۵۳ هزار تومان است.

تعرفه درمان در بخش دولتی بین یک سوم تا یک پنجم بخش خصوصی است که به آن اشاره کردیم. اما این هزینه‌ها نیز نسبت به پیش از شیوع کرونا ۵/۱ برابر افزایش یافته اند. شاید درظاهر میزان پرداختی شما در صورت حساب‌های مراکز دولتی کم نشان داده شود، ولی درحقیقت این فشار بر بخش بیمه‌ها وارد می‌شود و آن‌ها را بیش از قبل، بدهکار بخش درمان می‌کند. همچنین این شکاف بین تعرفه بخش خصوصی و دولتی، بسیار عجیب و غیرمنطقی است و آسیب‌هایی جدی بر نظام سلامت وارد کرده است. بیشتر بودن تعرفه بخش خصوصی باعث کاهش تمایل پزشکان به کار کردن در بخش دولتی، افزایش تمایل به توسعه مراکز خدمات تشخیصی و درمانی بخش خصوصی، شلوغی بیش از اندازه بخش دولتی و ازسوی دیگر بروز روابط مالی غیررسمی ‎ بین پزشکان و بیماران می‌شود.

در ادامه این گزارش، به هزینه‌های بیماری کرونا اشاره مختصری می‌کنیم. بگذارید از یک شک ساده شروع کنیم. طبق پرس وجو‌های ما از چند مرکز و بیمار کرونایی، اگر شما احتمال دهید کرونا دارید، ولی مراکز تشخیصی برای شما تست پی سی آر تجویز نکنند، باید برای انجام این آزمایش بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان هزینه کنید. حالا اگر تست شما مثبت شود، براساس پرس وجو‌های میدانی ما هزینه یک نسخه تقویتی و دیگر دارو‌های ابتدایی بیش از ۱۵۰ هزار تومان خواهد بود.

 

همچنین به گفته بیماران، قیمت دارویی خاص به نام «فاویپیراویر» که بیمه هزینه آن را قبول نمی‌کند، ولی برخی پزشکان تجویزش می‌کنند، حدود ۵۰۰ هزار تومان است. هرچند مسئولان استان از تلاش برای کم هزینه کردن درمان کرونا در استان می‌گویند، اگر شما تحت پوشش بیمه نباشید و بخواهید یک شب در بخش مراقبت‌های ویژه یک بیمارستان درجه ۴ دولتی بستری شوید، باید حداقل شبی ۲۴۳ هزار تومان هزینه کنید. همچنین با وجود شیوع کرونا هزینه رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک و الکل نیز به خانواده‌ها تحمیل شده است. به عنوان مثال هزینه یک بسته ماسک ۱۰ عددی حداقل ۱۰ هزار تومان است و اگر یک خانواده چهارنفره در هفته فقط دو بسته ماسک مصرف کنند، این هزینه در ماه ۸۰ هزار تومان می‌شود.